Bu OCT yatay kesiti sağ gözünde çocukluktan beri az gördüğü bilinen herhangi bir sistemik hastalığı olmayan 56 yaşındaki erkek bir hastanın sağ gözüne aittir. Hastanın sol gözünde herhangi bir patolojik bulgu yoktur. Görme keskinliği sağ gözde 2/10, sol gözde 10/10 seviyesindedir. Bu bilgilere göre hastanın sağ gözündeki retina problemi nedir?
Şubat 2020- Ayın sorusu bölümüne ilgi gösterip soruyu cevaplayan herkese teşekkür ederiz.
Bu ayki sorunun cevabı “myelinli sinir lifi” olacaktı (Resim 1). Soruya doğru cevap veren kişiler arasında çekilen kura sonucu bu ayki kitap ödülünü Sn. Dr. Mehmet Altun kazanmıştır. Kendisini tebrik ederiz.
Bu ayki soruda sağ gözünde çocukluktan beri az gördüğü bilinen ve herhangi bir sistemik hastalığı olmayan 56 yaşındaki erkek bir hastanın sağ gözüne ait yatay OCT kesiti verilmiş ve görme seviyesi 2/10 olduğu ifade edilen bu gözdeki patoloji sorulmuştur. OCT’de disk kenarından fovea çukurluğuna kadar azalarak uzanan yoğun yüzeyel hiperreflektif yapı görülmektedir. Retina yüzeyindeki bu difüz hiperreflektif yapı foveal çukurluğa doğru ilerledikçe incelmekte ve altında derin gölgelenme etkisi oluşturmaktadır. Doğru yanıt olan myelinli sinir lifleri aynı zamanda en fazla gelen yanıttır. Gelen diğer yanıtlardan önemli bir kısmı retina arter dal tıkanıklığıdır. Ayrıca optik pit makülopatisi, sub ILM kanama, koryoretinoskizis, posterior stafilom gelen diğer cevaplardır.
Myelinli sinir lifleri bilindiği gibi genellikle görme keskinliğini etkilemeyen bir tablodur. Normalde embryolojik gelişme sürecinde lamina kribrozadan itibaren göze giren sinirlerde myelin kılıf bulunmaz. Bu myelinizasyon sürecinin hatalı oluşması ve retinaya giden sinirlerin myelinli olması klinikte optik diske komşu ya da bazen komşu olmayacak şekilde retinada sektoryal beyazlaşma olarak kendini gösterir. Tanıda çoğu vakada göz dibi muayenesi yeterlidir. Sinir lifi tabakası retinanının yüzeyinde yer alan ve OCT’de hiperreflektif çizgi şeklinde görülen bir yapıdır. Bu tabakanın myelinli olması neticesinde hem reflektans artmakta hem de doku kalınlaşmaktadır. Reflektansın artması ile birlikte altında ciddi gölgelenme etkisi oluşmaktadır. Soruya konu olan OCT’de foveanın disk tarafında bu etki net olarak görülmektedir. Bu görünüm retina arter dal tıkanıklığı ile nadir de olsa karışabilir. Soruya konu olan olgunun foveanın nasal kısmında kalan retina bölümünde de retina yüzeyine yakın belirgin sinir lifi tabakası çizgisinin varlığı arter dal tıkanıklığını ayırmak açısında faydalı bir bulgudur. Bu olgudaki gibi geniş myelinli sinir lifleri görme keskinliğine etki edebilir.